Tedavi ve Rehabilitasyon
Tedavi Yöntemleri
1. İşitme Cihazları
Hafif ila ileri dereceli sensörinöral işitme kayıplarında birincil tedavi seçeneğidir. Aynı zamanda iletim tipi kayıplarda, tıbbi müdahale yeterli olmadığında önerilebilir.
Çocuklara özel işitme cihazlarının özellikleri:
- Küçük ve ergonomik tasarım
- Ses seviyelerini güvenli aralıkta sınırlayan algortima ve teknolojiler
- Kablosuz bağlantı (FM sistemleri, sınıf içi mikrofonlar vb.)
- Ebeveyn takibi için uygulama destekli modeller
İşitme cihazları yalnızca sesi ulaştırmakla kalmaz; çocuğun işitsel sistemini sürekli uyararak beyin gelişimini ve dil öğrenimini destekler. Rehabilitasyonla birlikte kullanıldığında maksimum fayda sağlar.
2. Koklear İmplant
İşitme cihazlarının yeterli fayda sağlamadığı, çok ileri derece sensörinöral işitme kaybı olan çocuklar için önerilir. Cerrahi olarak iç kulağa yerleştirilen bu cihaz, sesleri doğrudan işitme sinirine iletir.
Aday belirleme süreci:
- İşitme cihazı kullanımından sonra yeterli gelişimin sağlanamaması
- Odyolojik ve radyolojik değerlendirmeler
- Multidisipliner kurul kararı
- Aile bilgilendirme ve danışmanlık süreci
Koklear implant uygulaması sonrasında da yoğun işitsel-sözel rehabilitasyon şarttır. İmplant sadece sesi iletir; konuşma becerisi, eğitimle gelişir.
3. Tıbbi ve Cerrahi Müdahaleler
Özellikle iletim tipi işitme kayıplarında uygulanan tıbbi çözümler, işitme kaybını kalıcı hâle gelmeden kontrol altına almayı hedefler. İlgili hekimler (Kulak Burun Boğaz Uzmanları) tarafından teşhis ve tedavi planlaması yapılır.
En sık uygulanan tıbbi müdahaleler
- Antibiyotik ve kortikosteroid tedavileri, akut ya da kronik orta kulak iltihaplarının kontrol altına alınmasında kullanılır.
- Ventilasyon (havalandırma) tüpü uygulaması, orta kulakta sıvı birikmesi bulunan çocuklarda kulak zarına küçük bir tüp yerleştirilerek işitmenin yeniden sağlanmasını amaçlar.
- Alerjiye bağlı orta kulak sorunları veya östaki borusu disfonksiyonu gibi durumlarda, altta yatan nedenlere yönelik tedavi protokolleri uygulanır.
Rehabilitasyon
İşitme cihazı uygulandıktan sonra, çocuğun yalnızca sesleri duyması yeterli değildir. Duyduğu sesleri anlaması, konuşmaya dökebilmesi ve dili aktif kullanabilmesi için rehabilitasyon süreci büyük önem taşır. Rehabilitasyon, işitme cihazı ile birlikte yürütülen; çocuğun iletişim becerilerini destekleyen uzun vadeli bir gelişim sürecidir.
İşitsel-Sözel Rehabilitasyon
İşitme cihazı takıldıktan sonra başlayan bu süreçte amaç; çocuğun çevresindeki sesleri fark etmesi, ayırt etmesi, konuşmayı duyması ve anlamasıdır. Rehabilitasyon süreci bireyselleştirilir ve genellikle şu aşamalardan oluşur:
- İşitsel farkındalık eğitimi: Çocuğun çevresel sesleri fark etmesi, nereden geldiğini anlaması desteklenir.
- Ayırt etme çalışmaları: Sesler, kelimeler ve cümleler arasındaki farkları duyması ve anlaması sağlanır.
- Anlama ve konuşmaya yönlendirme: Dinlediğini anlama, konuşma seslerini tekrar etme ve aktif konuşma becerileri kazandırılır.
- Dil gelişimi destekleme: Kelime dağarcığı ve cümle kurma becerileri yaşına uygun şekilde geliştirilir.
- Aile eğitimi: Ebeveynler, çocuğun ev ortamında nasıl destekleneceği konusunda eğitilir. Günlük yaşamda işitsel uyarımın sürekliliği sağlanır.
Rehabilitasyonda İşitme Cihazının Rolü
İşitme cihazı, rehabilitasyon sürecinin temelidir. Cihaz:
- Beyne sürekli ve kaliteli işitsel uyarı göndererek işitsel sinir sisteminin gelişmesini sağlar.
- Dinleme sürecini doğal hâle getirir, böylece çocuk sesleri öğrenirken gürültü seslerini arka planda konforlu hisseder.
- Rehabilitasyon seanslarında uygulanan dinleme ve konuşma çalışmalarının verimliliğini artırır.
- Günlük yaşamda çocukla çevresi arasındaki etkileşimi artırarak sosyal gelişime katkı sağlar.
- Rehabilitasyon süreci boyunca işitme cihazının tam zamanlı kullanımı, odyolojik takip ve terapist desteği ile birlikte yürütülmelidir.
Natural İşitme Merkezi’nde, işitme cihazı uygulamasını takiben çocuklara özel işitsel-sözel terapi teknikleri uygulanır. Rehabilitasyon sürecinde çocuğun gelişimi düzenli olarak izlenir ve aile ile sürekli iş birliği içinde ilerlenir.